Tối 10/3 (tức 11/2 âm lịch), tại chùa Vĩnh Nghiêm, xã Trí Yên, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang đã khai mạc Lễ hội chùa Vĩnh Nghiêm năm 2025 và công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận bộ tượng Tam Tổ Trúc Lâm trong chùa là bảo vật quốc gia.
Bộ tượng Tam Tổ Trúc Lâm có niên đại thế kỷ 19, gồm 3 pho tượng: Đệ Nhất Tổ Phật Hoàng Trần Nhân Tông, Đệ Nhị Tổ Pháp Loa, Đệ Tam Tổ Huyền Quang. Trong đó, tượng Đệ Nhất Tổ Phật Hoàng Trần Nhân Tông cao 0,85m, nặng khoảng 60kg được tạc liền khối theo kiểu đức Phật Hoàng Trần Nhân Tông thiền tọa trên bệ gỗ vuông trong thế buông thư, thân khoác y cửu điều.
Tượng có thân hình, khuôn mặt cân đối, hài hòa, sống mũi thẳng, mắt hơi nhắm, miệng mỉm cười, tai to dài, đầu cạo tóc. Tượng được đặt trong khám thờ hình chữ nhật.
Tượng Đệ Nhị Tổ Pháp Loa và tượng Đệ Tam Tổ Huyền Quang cao 0,83-0,85m, nặng khoảng 65kg được tạc liền khối, gồm tượng và bệ.
Tượng Đệ Nhị Tổ Pháp Loa mang dáng vẻ của một nhà sư, dáng người thon cao, đầu cạo tóc, khuôn mặt cân đối, mũi cao, tai dài, thần thái từ bi, phúc hậu; tượng ngồi trong tư thế thiền, hai chân xếp bằng, hai tay kết ấn để trong lòng đùi; thân tượng khoác áo nhà Phật với những đường nét mềm mại, phủ kín toàn bộ thân mình.
Tượng Đệ Tam Tổ Huyền Quang được tạc trong tư thế ngồi ngay ngắn trên bệ, gương mặt góc cạnh, mũi cao, tai to; hai chân xếp bằng, tay trái đặt trên đùi trái, tay phải cầm cuốn sách.
Theo các chuyên gia nghiên cứu, bộ tượng Tam Tổ Trúc Lâm được tạc bằng gỗ mít hiện còn nguyên vẹn, không trùng lặp với bất kỳ pho tượng nào. Đây là hiện vật gốc độc bản và còn nguyên vẹn.
Đây là bộ tượng độc bản, mang giá trị lịch sử, văn hóa và mỹ thuật đặc sắc, thể hiện tinh thần của Thiền phái Trúc Lâm – dòng thiền thuần Việt do Phật Hoàng Trần Nhân Tông sáng lập.
Ngoài giá trị kiến trúc cổ kính, chùa Vĩnh Nghiêm còn lưu giữ kho tàng di sản quý giá, trong đó có bộ Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm gồm 3.050 bản ván khắc, được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thế giới khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Cùng với đó, Lễ hội chùa Vĩnh Nghiêm đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Lễ hội chùa Vĩnh Nghiêm năm nay kéo dài đến ngày 13/3, với nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc, như: Rước lễ theo nghi thức Phật giáo, giải kéo co, đẩy gậy, triển lãm sản phẩm đặc trưng địa phương, tái hiện không gian chợ quê truyền thống với 31 gian hàng, cùng các buổi thuyết giảng Phật pháp.
Đặc biệt, chương trình nghệ thuật “Vĩnh Nghiêm đất thiêng tỏa sáng” đã mang đến những màn trình diễn hoành tráng, tôn vinh giá trị tâm linh và văn hóa nơi đây.
Lễ hội chùa Vĩnh Nghiêm không chỉ là sự kiện văn hóa tâm linh quan trọng mà còn góp phần quảng bá du lịch, thu hút đông đảo du khách thập phương về chiêm bái và khám phá những giá trị đặc sắc của vùng đất Bắc Giang.
Phật Sự Tản Viên Tổng hợp
